isletim sistem
isletim sistemi yazilim , bigisayar kaynaklarini yoneten ve uygulama yazilimlarinin hizmetlerine calistirmasi ve kullanmasi icin bir platform saglayan bir systendir.
IS turleri:
- tek kullanimli ve coklu kullanim
- tek kullanici ve cok kullanici
- dagitilmis isletem systemi
- bicim
- gomulu
- kutuphane
tek kullanimli ve coklu kullanim:tek gorevli bir sistem ayni anda yanlizca bir program calistirabilirken,
cok gorevli bir isletim sistemi birden fazla programin ayni anda calistirmasina izin verir.
bu kullanilabilir islemci suresinin bir den cok islem arasinda bolundugu zaman paylasimiyla elde edilir.
bu islemlerin her biri, bir isletim sistemi gorev planlama alt sistemi tarafindan zaman dilimlerinde tekrar tekrar kesintiye urar.
*tek kullanici ve cok kullanici sistemler kullanicilarin arasinda ayrim yapma yenetekleri yoktu,
ama bir den daha cok programa ayni anda calistirabilir.
*cok kullanici bir isletim sistemi bir den cok kullancinin sahip oldu disk alani da dahil olmak uzere surecleri ve
kaynaklari tanimlayan olanaklara coklu gorevin temel konseptini saglar ve sistem,
bir den cok lullancinin sistemle ayni anda iletisim kurmasina olanak tanir.
*dagitilmis bir isletem systemi bir grup ayri, aga bagli bilgisayarmis gibi yonetir cunku tum bilgi islem dagitilmistir.
olcekleme konuk isletim sistemi olarak tek bir sanal goruntu olusturma
ve ardindan ono birden cok calisan salan makine icin bir arac olarak deplpma anlamina gelir.
*, gomulu bigisayar sistemlerinde kullanilmak uzere tasarlanmistir.
daha az ozerklige sahip kucuk cihazlarda calisacak sekide tasarlanmistir.
*her isletim sisteminin diger programlar tarafindan cagrilacak IS
prosedurlerini iceren bir kitapligi vardir.
Bilesenler
IS bilesenlerinin tumu bir bilgisayarin farkli bolumlerini olusturmak icin bir araya gelir.
tum kullanici yazilimlari ister fare ve klavye araciligliya isteer bir internet bileseni olarak olsun her hangi bir donanimi icin isletim sistemin den gecmelidir.
isletim sistemin genel gorevleri :
- kuyrularin yonetimi ve kaynak kullanimin planlanmasi
- kaynak kullanimi icin muhasebe
- guvenlik saglamak
- surecleri olusturun , silin ve yonetin
- surecler arasi iletisim mekanizmalarinin olusturulmasi ve senkronize edilmesi
- dostyalari ve klasorleri yonetin
- ana ve cevresel bellek yonetimi
- kaynaklarin paylasmasi
Mevcut isletim sistemler :
- Windows
windows bir american sirketin microsoft tarafindan olusturulun isletim sistemin adidir.
windows yazilim calistirma,oyun oynamaya,film oynatmaya ve internete baglanma,evde bilgisayar kullanma ve profesyonel calisma yapabilenbir grafik isletimsistemi olarak dusunulmelidir.
insan gibi gorunmek icin yapilmis bir robot.
- ios
Iphone Operation Systemin ilk kelimeleri olustutur.
Microsoft isletim sistemleri :
- Microsoft Dos
Disk Oparation System kelimesindan olusturmus.
- Windows 1
- Windows 2
- Windows 3
- Windows 7
windows ailesinin yedinci nesil windows 7 dir.
bu isletim sistemi windosun en eksiksiz surumlerinden biri olarak kabul edilir ve ev ve ofis turleri de dahil olmak uzere kisisel bilgisayarlarda kullanilmak uzere uretilmistir.
- Windows 8
windows 8 ve 8.1 Lenovo ve diger kisisel bilgisayar, dizustu bilgisayar ve tablet markalarinda kullanilmal uzere ozel olarak gelistirilmis baska baska bir isletim sistemi turudur.
- Windows 10
isletim sistemi oldukca kullanici dostudur ve cesitli ozellikleri nedeniyle bircok Lenovo bilgisayar kullanicisi tarafindan kullanilmistir.
- Windows 4 NT
isletim sistemi turlu , microsoftun`un ust duzey programlama icin gelistirdigi windows NT dir.
- Windows 95
- Windows 98
- Windows 2000
- Windows XP
en yaygin ve unlu isletim sistemleriden biri windows`tur.
bu ilk isletim sistemi windows 98 adi altinda gelistirilmis ve bir sonraki surumu windows XP adi altinda kullanicilarin hizmetine sunulmustur.
- Vista Windows
ev ve is merkezleri icin kisisel bilgisayarlarda ve tablet PC`lerde kullanilan windos isletim sistemi turlerinden biridir.
Elma isletim sistemi :
- Elma proDOS
- MacOS
- MacOS X \ OS X=
Linux dagitimlari:
- Debian
- Ubuntu
- Kali
- Knoppix
Slackware
- slackware
- SuSE
Red cat
- Fedora core
- CentOS
- RHEL (red haat enterprise linux )
Arch :
- arch
- manjaro
Tiny Core
Android
BSD nin dagitimlari:
- fury BSD
- free BSD
- open BSD
- free NAS
- BSDRP
Ayrica yeni nesil cep telefonlarinda bulunan isletim sistemlerinden su isimlerden bahsedebilir:
- android
- ios
- telefon windows
- uiq
- bada
- blackberry
en yeni istemin sistemler:
windows`un en son surumu 2021 de
piyasaya surulun windows 11 dir ve bundan sonra duzenli olarak guncellemeler saglanir.
ag isletim sisteminin tanimi:
kisaca ag isletim sistemi (NOS) original olarak is istasyonlarin ,
lisisel bilgisayarlari ve bazi durumlarda bir agda saglanin eski terminalleri desteklemek icin tasarlanmis bir tur bilgisayar isletim sistemidir.
bunlar yerel olarak baglanir ( yerel alan agi \LAN )
ag isletim sisteminin arkasandaki yazilim ,
agdaki birden fazla cihazin birbiriyle iletisim kurmasini ve ihtiyac duyduklari kaynaklari paylasmasini saglar.
sonucu isletem sistemi :
bu isletim sistebleri internet sitelerinin icerigini barindirir.
sunucu isletim sistemleri arasinda Linux,
windows ve ucretsiz BSD bulunur.
